Verrassing!

Spontane acties; ik houd ervan. Als de zon schijnt, kan ik ’s morgens bedenken dat ik naar het strand wil en een uur later in de auto zitten en volop genieten. Als ik opeens bedenk dat ik dringend nog iets nodig heb, kan ik een kwartier later in de winkel staan. Dus ja, ik ben van de spontane acties.

Of toch eigenlijk niet. Spontane acties die ik zelf bedenk, vind ik namelijk prima. Maar dan komt er een ander met een spontane actie en dan moet ik schakelen. Dat heb ik mijn hele leven al gehad. Als ik heb bedacht dat ik een dag wil lezen en iemand vraagt of ik zin heb om mee te gaan wandelen of shoppen, vind ik dat lastig. Dat betekent voor mij dat ik compleet het overzicht verlies en dus in volle stress schiet. Ik moet nog…ik kan niet…ik wil nog…ja maar…en hoe moet dit of dat dan…ik ben moe…ik wilde vandaag rust…de week zit al zo vol… Ik snap nu dat dat één van de dingen is die worden veroorzaakt door mijn autisme, maar heel lang heb ik dat stom gevonden van mezelf.

Nu vind ik het nog steeds lastig, maar kan ik het plaatsen. Betekent dat dat ik nooit inga op een spontane actie van een ander? Nee, dat betekent het niet. Schakelen gebeurt vooral intern, in mijn hoofd. Ik moet een appje met een uitnodiging voor een spontane actie heel even laten bezinken. In mijn hoofd neem ik dan de planning van de dag en de week door en probeer ik die om te zetten. Meestal lukt me dat binnen vijf minuten. Soms lukt me dat ook niet. Dan heb ik behoefte aan een dagje zonder prikkels, maar nee zeggen moet ik nog een beetje leren.

Ik ken mensen die zonder aankondiging soms even bij elkaar op bezoek gaan. Gewoon, ineens gaat de deurbel en daar is de ander dan. “Verrassing!” Als mij dat overkomt, gaat het mis. Ik weet dan niet hoe ik moet reageren. Of nouja, dat weet ik wel, ik moet het leuk vinden, maar in mijn hoofd gebeuren er andere dingen: Is mijn huis schoon? Is het opgeruimd? Ligt er niks op tafel waarvan ik liever niet heb dat anderen het zien? Staat de verwarming hoog genoeg om bezoek te ontvangen? Heb ik iets te eten en te drinken in huis? Al die vragen zijn niet nodig en dat weet ik, met mijn verstand. Mijn huis is altijd schoon en ja, soms staan er voetstappen in de gang, maar dat heb je nu eenmaal met het Hollandse weer. Soms ligt er inderdaad wat ‘rommel’ op tafel, zoals mijn kleurboeken. De enige die dat erg zal vinden, ben ik. De ander zal dat namelijk bijna niet zien óf snappen dat ik daar dus mee bezig was op het moment dat de bel ging. En eten en drinken heb ik altijd in huis. Ik eet zelf geen koekjes, maar er ligt altijd een pak voor het geval dat.

Als er bij mij iemand ‘spontaan’ langskomt, is er eigenlijk altijd eerst een appje geweest met de vraag of dat kan. Tussen dat appje en de komst van de ander heb ik dan de kans gehad om mijn huis en de koekjesvoorraad te checken. Heel zelden doe ik dat niet. Dat is als er op crisismomenten een vriendin komt. Dan check ik niks. Dan is het een rommel en kan het zelfs gebeuren dat ik nog in pyjama loop en het interesseert me dan niks.

Dat is precies het punt. Dit gaat namelijk helemaal niet over een schoon en opgeruimd huis, maar over overzicht. Ik ben rustiger als ik weet wat er gaat gebeuren, als ik de week kan plannen. En ja, dat vind ik vaak stom, maar toch…nu daar het label autisme aan hangt, accepteer ik het meer van mezelf. En het allermooiste? Mijn omgeving accepteert het ook veel meer, hoewel dat misschien vooral komt omdat ik het zélf accepteer. Want zo werkt dit: als je eerlijk bent en jezelf bent, krijg je een veel mooier contact met anderen, heb ik geleerd.

18 gedachten over “Verrassing!

  1. Voor mij ook héél herkenbaar. Maar ben niet bekend met autisme. Wel hooggevoelig.

    Like

    1. Autisme en hooggevoeligheid hebben ook behoorlijk wat raakvlakken. Dit is er denk ik wel één van.

      Like

  2. Ik vind spontaniteit altijd zo leuk klinken. Net als van die mensen waarbij je altijd kunt binnenvallen en dat het altijd goed is. Zelf ben ik niet zo’n Leuk iemand. Ik heb ook liever dat iemand van te voren aankondigt dat ze komen, ook al ontvang ik onverwachts bezoek altijd allerhartelijkst, fijn vind ik het eigenlijk niet.

    Geliked door 1 persoon

    1. Ja zo’n “spontaan” bezoek heeft altijd zo’n hoog ‘Friends’ gehalte (van de gelijknamige serie). Het is hip als je vrienden hebt waarmee je zo intiem bent dat je bij elkaar de deur plat loopt, maar als ik Friends vrienden zou hebben zou ik ook helemaal nergens meer aan toe komen… die mensen leven voor elkaar volgens mij…

      Like

    2. Ik probeer ook echt wel hartelijk te doen, maar makkelijk vind ik het niet. Dan zijn we maar niet leuk;).

      Like

  3. Heel herkenbaar voor mij, maar net als Vera heb ik geen autisme. Ik heb gewoon altijd even nodig om mijn gedachten op een rijtje te krijgen bij zoiets.

    Geliked door 1 persoon

  4. Vroeger vond ik de spontane bezoekjes het leukst.
    Tegenwoordig vind ik het wel fijn als ze even bellen.
    En….je bent nooit te oud om te leren!

    Like

  5. Ik vind dit ook heel herkenbaar! Wanneer iemand anders met een idee komt en ik had iets rustigs met mezelf in mijn hoofd moet ik heel erg omschakelen. Soms lukt dat, soms niet en dan zeg weleens nee. Maar ook dat is niet altijd makkelijk inderdaad!

    Like

  6. Het klinkt zo gezellig en hartelijk.
    Door mij werd het echt niet altijd gewaardeerd. Niet alleen omdat ik druk was maar meer om het idee van ‘ojee, die ongepoetste schoenen en de hond die niet geborsteld is…’ enzovoorts. Daar maakte ik me zorg over.
    Ik ben nooit als autist aangemerkt, daar dachten ze vroeger niet aan. Toch ken ik dit. ESP ook.
    Nu wil ik niet zeggen dat dit hetzelfde is als wat jij voelt en denkt, ik probeer het te begrijpen.

    Like

  7. Erg herkenbaar, bij mij is het zo erg dat ik zelf ook niet met spontane acties kom, haha. Ik vind het ontzettend vervelend als mijn dag anders loopt dat hij zou lopen en word daar ook erg onrustig van. Je moet mij ook zeker niet op de dag zelf vragen of ik zin heb om die avond iets te doen, ik heb liever dat iemand het een aantal dagen van tevoren vraagt.

    Like

    1. Bij mij ook liefst niet op de dag zelf hoor, tenzij het mijn eigen idee is;). Grappig wel, al die herkenning. Je vraagt je af of al die mensen die het zo leuk vinden het toch misschien stiekem ook niet zo leuk vinden…

      Like

Reacties zijn gesloten.