Hallo, wie je ook mag zijn

Als je mij tegenkomt in de supermarkt en me vriendelijk groet, heb je grote kans dat ik vriendelijk en een beetje verstoord je groet beantwoord. Niet omdat ik je opeens niet meer aardig vind, maar gewoon omdat ik eigenlijk even geen idee heb wie je bent.

Ook hallo
Ik woon in een dorp waar iedereen elkaar groet. Dat maakt het allemaal vrij simpel, want ik groet dus gewoon iedereen die ik zie lopen. Kom ik in een andere plaats, vind ik het ingewikkelder. Ik ben niet opgegroeid in mijn huidige woonplaats, maar in een plaats waar je alleen mensen groette die je kende. Als ik dus buiten mijn eigen dorp ben en iemand groet me, gaat direct mijn hoofd overuren draaien: Wie was dat?

Op de middelbare school kreeg ik regelmatig de vraag van mensen of ik misschien boos was. Ik was helemaal niet boos en snapte de vraag dan ook niet. “Nou, ik zag je tijdens de leswissel in het trappenhuis en je zei niks.” Aha, oké dan. Ik zei dan altijd dat ik de ander gewoon écht niet had gezien. Misschien had ik de ander wel gezien hoor, maar dan niet bewust. Stel je even voor: Zo’n trappenhuis vol pubers met enorme schooltassen, allemaal met haast om op tijd bij de volgende les te zijn en ook nog eens allemaal in gesprek met een ander, dus het is herrie en niemand let op of ik toevallig net voor zijn of haar voeten loop. Zet mij in zo’n trappenhuis en ik word gek. Dus nee, ik heb je niet gezien en daarom groette ik je niet.

Je hoort hier niet
Jaren geleden stond ik tijdens een schoolvakantie bij de supermarkt volle boodschappentassen in mijn auto te laden. Opeens hoorde ik achter me: “Hé, dat is geen vakantie vieren hè?” Ik draaide me om, zag iemand staan en had geen idee wie het was. Ik reageerde dan ook nogal verward: “Nee, maar eh, moet gebeuren.” Ik wist niet wie de brutaliteit had dit naar me te roepen. Pas veel en veel later drong tot me door dat het een moeder was van iemand die op dat moment bij mij in de klas zat. Maar die moeder hoorde daar niet. Niet bij de supermarkt, zonder kind. Ik kon haar echt even niet plaatsen.

Ook in de supermarkt, nog maar een paar weken geleden. Ik zag één van mijn schoonzussen lopen. Dat dacht ik in ieder geval, maar ik wist het niet zeker. Niet dat ze ineens haar haar geverfd had of totaal andere kleding droeg, maar ik kon haar daar gewoon even niet plaatsen. Mijn hoofd draaide overuren. Wat als ik haar zou roepen en ze bleek het toch niet te zijn? Maar ja, wat als ik niets zou zeggen en ze bleek het wél te zijn? Ik gokte erop en noemde haar naam. Ze was het. En ik was opgelucht. Ik had het goed gedaan.

Wilde ik die moeder en mijn schoonzus niet zien? Zeker wel, geen enkel probleem. Maar die moeder hoorde bij school en mijn schoonzus hoort bij de familie, niet bij de supermarkt. Ik denk dat ik zelfs m’n eigen moeder nog amper zou herkennen in de supermarkt. Ik ben dan druk met m’n boodschappen, met alle andere prikkels in die herriehal vol voedsel en rondrennende mensen en kan dan echt even niet bedenken wie ik zie.

Maar ik vind je nog wel aardig
Soms groet iemand me op straat op een toon waaruit duidelijk blijkt dat we elkaar ergens van kennen. Ik heb dan vaak geen idee. Ik groet maar vriendelijk terug, want ik heb geleerd dat dat het makkelijkst is. Heel soms geef ik het gewoon even toe. Ik kwam een keer een winkel in waar de bediende me heel vriendelijk behandelde. Glimlachen, tutoyeren, de hele mikmak. Ergens in de vage verte rinkelde wel een belletje, maar ik had geen idee. Ik gedroeg me gewoon als een beleefde klant. “Naomi, toch?” Oh help, ze weet wie ik ben en ik heb géén idee… Ik was maar eerlijk: “Je hebt wel iets bekends, maar ik weet even niet waar ik je van ken, sorry.” Het bleek een oud-klasgenoot van me te zijn. Nouja, daar kwam ik dan toch weer beter mee weg dan wanneer dit me was overkomen met een schoonzus, denk ik dan maar.