Boekenpraat: Eindstation Auschwitz (Eddy de Wind)

Het verhaal

Eddy de Wind, een jonge Joodse arts, meldt zich in 1942 aan als arts in Westerbork. Er is hem ‘beloofd’ dat hij als arts niet op transport zal worden gezet naar andere kampen. In Westerbork ontmoet hij Friedel, met wie hij in het kamp trouwt.

In september 1943 gaan Eddy (in het boek wordt hij beschreven als Hans) en Friedel toch op transport naar Auschwitz. Ze kunnen daar niet samen blijven, want Friedel moet naar de vrouwenbarakken. Eddy bevindt zich in de ziekenbarak (als verpleger) naast de barak van zijn vrouw. Er is sporadisch contact en dit houdt beide jonge mensen soms letterlijk op de been.

Als de Russen Auschwitz naderen, ruimen de Duitsers het kamp zo ver dat kan leeg. Friedel wordt een deelnemer van de ‘dodenmars’, op weg naar Duitsland. Eddy verstopt zich en blijft achter in Auschwitz, omdat hij denkt dat de kans op overleven dan groter is dan wanneer hij door de sneeuw moet marcheren. Als dan eindelijk de Russen komen, weet Eddy één ding zeker: zijn verhaal moet verteld worden. Hij bemachtigt een schrift en begint direct na de bevrijding van Auschwitz te schrijven aan zijn verhaal.

Het verhaal van Eddy is te lezen in Eindstation Auschwitz, dat een getrouwe weergave is van de feiten en het leven in Auschwitz, voor, tijdens en na de bevrijding van het kamp.

Mijn mening

Soms zijn er geen woorden
De recensie van dit boek stond al een poosje voor me als een leeg wit vel. Soms zijn er geen woorden om te zeggen hoe diep ik onder de indruk ben van een boek. Dit is zo’n boek. Het verhaal is zo schrijnend, zo mensonterend en zo bizar.

Het boek is non-fictie, maar leest bijna als een roman. Eddy laat de lezer als het ware door zijn ogen een kijkje in het kamp nemen. Dat begint al direct bij aankomst, als Eddy de gevangenen omschrijft als ‘machinemannetjes’. Geen gevoel. Geen uitdrukking. Slechts machines bleven van de mensen over.

Vervolgens beschrijft Eddy hoe hij anderhalf jaar in het kamp overleefde en soms ternauwernood aan de dood ontsnapte.

De bevrijding van Auschwitz
Over de ‘dodenmarsen’ is inmiddels veel bekend. De Duitsers lieten de gevangenen marcheren naar Duitsland, waarbij velen de tocht niet overleefden. Over de mensen die achterbleven, is mijns inziens minder bekend.

Eddy is één van hen. Met een groep andere mannen verstopt hij zich en zo blijft hij in de buurt van Auschwitz. Als alle Duitsers daadwerkelijk vertrokken zijn, keert hij zelfs vrijwillig terug naar het kamp. De zieken, die niet meer in staat waren deel te nemen aan de marsen naar Duitsland, zijn er nog, net als een paar duizend vrouwen in Birkenau.

Op indrukwekkende wijze beschrijft Eddy de Wind die dagen tussen hoop en vrees, als de Duitsers weg zijn, maar de Russen het kamp nog niet bereikt hebben. Met elkaar kunnen de gevangenen hun verhaal delen. Het lijkt te bizar om waar te zijn, maar ze weten dat het werkelijkheid is. Voor Eddy de Wind wordt dat zijn missie, die hij de rest van zijn leven na blijft streven: ‘Ik moet blijven leven om dit te vertellen, om iedereen ervan te vertellen, om de mensen ervan te overtuigen, dat dit waar was…’

Conclusie
Eddy de Wind begon direct na de aankomst van de Russen in Auschwitz te schrijven. Dit boek bevat dan ook een waarheidsgetrouw, confronterend en intens verslag van de gebeurtenissen in het kamp. Voor allen die geïnteresseerd zijn in de Tweede Wereldoorlog zou ik dit boek zeker aanraden.

Meer informatie over Eindstation Auschwitz

Dit boek ook lezen?
Koop ‘Eindstation Auschwitz’ bij bol.com.

Boekgegevens
Titel: Eindstation Auschwitz
Auteur: Eddy de Wind
Uitgeverij: Meulenhoff
Genre: Non-fictie (WOII)
Pagina’s: 222

Deze blog bevat een affiliate link. Als je via deze link iets koopt, krijg ik een klein percentage van het aankoopbedrag. Uiteraard betaal je daar zelf niets extra voor.