(Mis)communicatie in de ggz

“Wat kan de instelling nog verbeteren?” vroeg mijn psycholoog bij de afronding van mijn behandeling. Mijn antwoord was kort, maar krachtig: “Communicatie.” Dat kwam voor mijn psycholoog niet als een verrassing, maar wat bedoelde ik eigenlijk? Een blog over (mis)communicatie in de geestelijke gezondheidszorg.

Communiceren kun je leren?

De communicatie met de instelling was vanaf het begin stroef geweest. Nog voor ik was ‘aangenomen’ was er al dikke paniek ontstaan dankzij onduidelijke communicatie. Ik kreeg namelijk een folder over opname en hoe dat allemaal ging, terwijl ik niet was aangemeld voor een opname. Bij navraag kreeg ik vage antwoorden en werd me niet duidelijk of ik nu op intake voor een opname zou komen of voor iets anders. Bij het gesprek had ik iemand die me begreep en dus hoopte ik dat het mee zou vallen.

Tijdens mijn veertien maanden op de wachtlijst bleek echter dat het niet meeviel. Ik zag alle kastjes en muren en kreeg overal vage antwoorden. Beloftes kreeg ik ook, met name over wanneer de behandeling ongeveer zou starten. Als ik dan vervolgens belde, kreeg ik als antwoord dat ik helemaal nog niet kon starten. Het kon zelfs nog wel een jaar duren. Ik werd onzeker en paniekerig van de onduidelijke communicatie. Communiceren kun je leren, zeggen ze. Juist in de ggz zou ik verwachten dat men daar ook daadwerkelijk veel over geleerd heeft, maar ik begon het me steeds meer af te vragen.

Corona en ggz

Mijn behandeling startte. Na twee maanden kwam er echter een abrupte pauze in die behandeling vanwege de coronacrisis. Ik geef direct toe dat ik zelf degene was die om die pauze vroeg. Ik zag een behandeling via (beeld)bellen niet zitten en dus vroeg ik of we de behandeling konden stoppen tot ik weer zou mogen komen. Zo geschiedde.

Net als vrijwel alle ggz-instellingen sloot ook deze instelling de deuren. Individuele therapie leek me op anderhalve meter prima mogelijk, maar het mocht echt niet. Het was te gevaarlijk. Ik zou dus de behandeling even pauzeren, maar de pauze deed me meer kwaad dan goed. Ik ging achteruit, viel terug in oude dwanghandelingen en de angst nam toe. Er was te veel onduidelijkheid in het hele leven en dan was hypochondrie mijn vertrouwde uitlaatklep. Die pauze kon dus maar beter niet te lang duren, wist ik al snel.

In een telefonisch vinger-aan-de-pols-consult gaf ik aan dat het niet zo heel goed ging en dat ik weer zou willen starten. Dat kon niet. Duidelijk antwoord. Maar wat dan weer niet duidelijk werd, was wanneer het weer wel zou kunnen.

Noodkreet

Er was een persconferentie. Zoals altijd werd er niets gezegd over de ggz. Ondertussen verscheen het ene succesverhaal na het andere in de media. Behandelaren waren lovend over de zorg op afstand. Het was hetzelfde als zorg in de spreekkamer. Ik was het daar pertinent mee oneens.

Ik schreef een noodkreet, die ik op mijn blog publiceerde als open brief aan Mark Rutte.
Die noodkreet werd veelvuldig gedeeld en nog veelvuldiger gelezen. Maar het was niet genoeg. Ik wilde dat de noodkreet de mensen zou bereiken die hier iets aan konden doen.

Ik mailde de instelling, met een nette mail. Ik legde hen uit dat de nood hoog was en dat ik niet goed wist hoe ik dat uit moest leggen, maar dat mijn blog het voor mijn gevoel goed omschreef. Ik voegde een link naar de blog toe in mijn mail. In de mail benoemde ik nog een keer dat ik graag weer face to face hulp wilde en vroeg ik of ze iets konden zeggen over wanneer ik weer zou mogen komen. Ik mailde het algemene adres van de instelling, want ik begreep ook wel dat mijn behandelaar hier niets aan kon doen. Die kreeg ook maar orders van hogerhand. Al heel snel kreeg ik als antwoord dat ze het door zouden sturen naar de manager.

En toen bleef het stil.

Geen antwoord is ook een antwoord

Mijn behandeling is inmiddels afgerond, maar het steekt nog steeds. De toon van mijn mail was helder: help me! Ik ben eigenlijk verbijsterd dat daar nooit reactie op is gekomen. Namen ze het niet serieus? Werd het gewoon niet gelezen?
De nood was echt hoog, maar men deed niets. Geen antwoord was voor mijn gevoel ook een antwoord. Stel je niet aan. En ja, de behandeling is inmiddels (succesvol!) afgerond, maar dit blijft knagen. Daarom noemde ik communicatie bij de eindevaluatie als verbeterpunt. Of de instelling er ook iets mee gaat doen? Ik mag het hopen, maar ik vrees het ergste.