Ik ben een autist en…

Categorieën Autisme, Psychische gezondheid, , , , 15 Reacties op Ik ben een autist en…

Roep tegen een willekeurige onbekende dat je autisme hebt en voor je het weet vliegen allerlei aannames en vooroordelen je om de oren. Ik ken ze hoor, al die vooroordelen, maar ik heb er vandaag iets over te zeggen.

Ik ben een autist en…

…ik kijk je aan tijdens een gesprek.
…ik onderneem soms ineens spontane acties.
…ik voel met je mee. Als jij verdrietig bent, ben ik dat ook.
…ik durf te praten, zowel in een gesprek als voor een groep mensen.
…ik heb een Master-diploma en heb bijna tien jaar succesvol in het onderwijs gewerkt.
…ik ben a-muzikaal.
…ik vind sociale contacten heel gezellig.

‘Klopt je diagnose wel?’

Na het lezen van bovenstaand rijtje, zou je de vraag kunnen stellen of mijn diagnose wel klopt. Er had toch overal het tegenovergestelde moeten staan? Nee hoor. Ik ben namelijk ik. En ik heb het al vaker gezegd: de autist bestaat niet. Ik ben gewoon mezelf. Ik heb een label, maar dat staat niet op mijn voorhoofd en daar ben ik blij om.

Het hele verhaal

Want ja, dat rijtje in deze blog klopt. Maar natuurlijk is er overal een maar. Ik had het ook anders in kunnen vullen en zo wél het hele verhaal kunnen vertellen. Dan krijg je dit:

Ik ben een autist en…
…ik kijk je aan tijdens een gesprek. Maar als het niet hoeft, doe ik het liever niet.
…ik onderneem soms ineens spontane acties. Dat kost even wat ‘schakeltijd’, maar als je me die geeft, komt het helemaal goed.
…ik voel met je mee. Als jij verdrietig bent, ben ik dat ook. Ik heb overigens geen idee wat ik dan met al die gevoelens moet en maak van jouw gevoelens de mijne.
…ik durf te praten, zowel in een gesprek als voor een groep mensen. Maar eerlijk is eerlijk: ik sta liever voor een grote groep dan dat ik in een klein groepje moet praten. Voor een groep heb ik namelijk de controle en weet ik wat er van me verwacht wordt.
…ik heb een Master-diploma en heb bijna tien jaar succesvol in het onderwijs gewerkt. Dat kostte me uiteindelijk mijn gezondheid en een fikse burn-out, maar toch…
…ik ben a-muzikaal. Ik word wél heel rustig van muziek, maar kan zelf niet eens de maat klappen.
…ik vind sociale contacten heel gezellig. Ik word er ook heel moe van en heb daarna ‘bijkomtijd’ nodig.

Het hele plaatje heeft een etiket: autisme

Zo, klinkt dit al ‘beter’? Als je het hele plaatje ziet, klopt de diagnose autisme wel degelijk. Toch ben ik nog steeds blij dat het niet op mijn voorhoofd staat. Als ik vertel wie ik ben, zou ik je het tweede rijtje voorleggen, want dat is eerlijk. Dat maakt mij mij. En ja, als je daar dan een etiketje op wilt plakken, moet dat autisme zijn. Maar dat zeg ik je pas als je snapt wat dat in mijn geval inhoudt en wie ik ben. Want ik ben niet al die vooroordelen. Ik ben gewoon mezelf.

*Uiteraard zouden we kunnen ‘twisten’ over de vraag of het klopt dat ik zeg dat ik een autist ben. Ben ik een autist of heb ik autisme? Ik merk dat ik het zelf allebei gebruik en dat het me ook niet uitmaakt hoe anderen het benoemen als het over mij gaat.


15 gedachten over “Ik ben een autist en…”

  1. Ik ben zo blij dat je dit stukje schrijft! Als leerkracht wordt van mij verwacht dat ik in het begin van het jaar in leerlingendossiers ga neuzen (de gedeelten waar ik aan kan) om te zien welke ‘etiketjes’ (of rugzakjes of wat dan ook) bij de leerlingen horen. In alle eerlijkheid: ik doe dat niet altijd consequent – of ik doe het wél en klasseer dan die informatie ergens ver weg in mijn hoofd. Ik probeer ze pas weer op te diepen wanneer ik merk dat het stroef loopt met een leerling. Ik heb inmiddels zo veel versies van ASS zien passeren, van leerlingen die helemaal niks konden met mijn vak tot leerlingen die er echt van genoten… en het pakketje ‘maatregelen’ dat er soms bij hoort, daarvan zijn er een groot deel die iedereen ten goede komen. Een duidelijke structuur, daar is nog nooit een leerling slechter van geworden en dat is sowieso één van mijn werkpunten (zowel bij mezelf als bij mijn vak). Dus daar probeer ik in elk geval rekening mee te houden, dat is wel zo fijn voor iedereen (en eerlijk gezegd ook voor mezelf).
    Hoe denk jij daarover? Maakt een diagnose die door leerkrachten geweten is, het makkelijker of beperkender voor een leerling? (En jij hebt natuurlijk beide kanten van de medaille gezien…)

    Like

    1. Als ASS’er die het regulier onderwijs heeft overleefd: het heeft eigenlijk alleen zin als je ook iets weet van de stoornis en als je iets weet over de leerling. Structuur en duidelijkheid zijn fijn, maar of je bijvoorbeeld ook extra moet opletten bij samenwerken (zowel bij ‘overleg maar even met je buurman/buurvrouw’ als bij groepswerk), of de ASS’er zich wel of niet goed kan afsluiten voor de omgeving en of het helpend is om algemeen iets te zeggen of het nog even apart tegen de ASS’er te zeggen, dat is alleen te weten als dat in zo’n dossier staat. En het kan dus best in zo’n dossier staan, maar hoe realistisch het is dat alle docenten 250 dossiers uit hun hoofd kennen, alle benodigde kennis hebben en die kunnen toepassen, dat is de vraag. Ik heb soms de indruk dat er met die dossiers te rooskleurig beeld wordt geschetst van de kennis, ervaring en overdracht van leerkrachten. En ik begrijp echt dat ze niet allemaal kunnen weten wat alle verschillende diagnoses inhouden, maar doe dan ook niet alsof het wel zo is. Wees gewoon eerlijk: we zetten het in het dossier, maar ga er niet van uit dat iedereen het weet en al helemaal niet dat iedereen kennis en ervaring heeft met jouw diagnose. Ga er van uit dat je bij iedere nieuwe leerkracht alles opnieuw moet uitleggen. Daar wordt uiteindelijk iedereen gelukkiger van.

      Geliked door 1 persoon

      1. En ook: als dat te riskant is, omdat een leerlingen er nogal onder kan lijden als hij/zij het maar moet afwachten: wees dan als leerkracht of Intern Begeleider zo handig om een overleg te plannen met ouders erbij enz. en de oude én nieuwe leerkracht(en). Dat werkt namelijk wel en kan een hoop ellende voorkomen, maar is bij lang niet iedere ASS’er nodig. Kan namelijk vaak prima zoals jij het omschrijft.

        Geliked door 2 people

    2. Heel herkenbaar. Mijn diagnose kwam pas op mijn dertigste, dus ik heb geen idee of het in het onderwijs voor mezelf iets had veranderd. Ik deed het zelf met leerlingen hetzelfde als jij. Ik nam alles wel door, maar dat deed ik aan het begin van de zomervakantie. Na een week lesgeven ging ik nog eens kijken. Grappig genoeg herken je dan vaak dingen in het dossier, maar soms herken je dingen uit het dossier helemaal niet bij een kind. En ik denk dat dat prima is. Het gaat om de interactie tussen leerkracht en kind en die is nu eenmaal met een nieuwe leerkracht weer anders. Ik denk dat het wel goed is dat je als leerkracht ergens in je achterhoofd weet dat het kind een diagnose heeft, maar de aanpak is toch steeds weer iets van kijken wat voor jullie samen werkt. En dat geldt trouwens net zo hard voor kinderen zónder diagnose!

      Geliked door 1 persoon

    1. Irritant, en ergens toch ook logisch. Ik heb/had ze zelf ook vaak over van alles en nog wat. Je hebt er vaak niet eens erg in dat je ze hebt, totdat je ‘aan de andere kant’ staat;).

      Like

  3. Mooi gezegd, maar ik houd niet van etiketten, maar van persoonlijkheden. Dat zijn mensen met eigenschappen, karaktereigenschappen, vaardigheden, emoties etc. En daar moeten we naar kijken. Dat niet iedereen het zelfde is, moeten we als een groot geluk zien. En dat in onze jachtige maatschappij alleen nog maar een supermens (zonder peroonlijkheid) past, is ook niet goed. Dus ben wie je bent, en geniet ervan. Maar verschuil je nooit achter een etiket. Succes met je nieuwe leven..

    Like

    1. Eens! Hoewel het etiket mij wel heel erg heeft geholpen om mijn persoonlijkheid beter te begrijpen, maar dát komt dan natuurlijk deels weer omdat de wereld niet meer is ingericht op persoonlijkheden zoals de mijne.

      Like

  4. O, dit doet me denken aan een stukje wat ik ooit voor de website van Cosmopolitan heb geschreven. Even kijken of ik de link nog kan vinden… https://www.cosmopolitan.com/nl/health-en-body/a150756/wat-vrouwen-met-autisme-nooit-meer-willen-horen/ Hebbes! Veel van deze vooroordelen komen trouwens doordat het altijd als een ‘mannenstoornis’ is neergezet, met name een van de hoog-functionerende varianten (Asperger). Vrouwen die exact dezelfde symptomen vertoonden als de mannen, konden niet autistisch zijn, dat lag ‘gewoon’ aan hun hormonen (of zo’n flauwekul-reden).

    Like

    1. Klopt. En dát is dus waarom ik soms liever mijn diagnose niet noem. Mensen zien gek gezegd altijd stoelen door de klas gooiende jongens voor zich. Ehm, ja, die zijn er. Ook zonder autisme trouwens;). Maar er zijn vooral veel meer variaties. En nee, ik kan je computer niet even maken;).

      Like

Reacties zijn gesloten.