Mijn gebruiksaanwijzing

Gebruiksaanwijzingen zijn die dingen die ze in dozen stoppen bij apparaten. Geen idee waarom, want niemand leest ze. Dan heb je ook nog die andere categorie gebruiksaanwijzingen. Die waarover je ouders vaak hoort verzuchten: “De gebruiksaanwijzing zat er bij de geboorte niet bij.” Die van mij ook niet, dus mijn ouders deden het zonder. Maar inmiddels maakte mijn psycholoog voor/van mij een gebruiksaanwijzing.

Snap jij mij?

In mijn jaren in hulpverlenersland heb ik inmiddels heel wat mensen gezien. Ooit werd er een crisisplan opgesteld. Daarin stond wat ik moest doen als het écht niet meer ging en wat ik moest doen om te voorkomen dat ik op dat punt zou belanden. Dat plan was voor mij. En ik geef toe: ik las het.

Wat ik in mijn jaren in hulpverlenersland leerde, is dat ik niet altijd te snappen ben. Mijn hoofd straalt vaak wat anders uit dan mijn hart en daardoor denken hulpverleners vaak dat ik dingen wel snap terwijl dat niet zo is. Of ze denken dat ik blij ben terwijl ik er helemaal doorheen zit. Dat onbegrip levert dan bij mij altijd weer bergen frustratie op en zo belanden we in een negatieve spiraal.

De gebruiksaanwijzing

Vorig jaar begon ik bij een nieuwe hulpverlener om te werken aan mijn hypochondrie. Na het eerste gesprek vroeg ik me uiteraard vooral weer af of deze hulpverlener me wel snapte. Het ging me allemaal veel te snel en ik raakte in paniek. Ik kon dit toch allemaal niet zo snel? De psycholoog die me al jaren begeleidt, kwam met een briljante oplossing: “Wil je dat ik bel?” Hm, dat wilde ik wel, maar daar leek de nieuwe psycholoog niet zo voor open te staan. “Zal ik wat dingen op papier zetten?” Ja, dat leek me wel wat!

Zo ontstond mijn gebruiksaanwijzing. Eerst even een uitleg over wie ik ben en wat ik kan. Vervolgens een uitleg over het feit dat ik me regelmatig (en zéker als er spanning bij komt kijken) anders voordoe dan ik me daadwerkelijk voel. En tot slot een paar prachtige alinea’s met uitleg over hoe je mij het beste kunt benaderen.

Je moet de gebruiksaanwijzing wél lezen!

Die gebruiksaanwijzing ging eerst langs mij, voor hij naar mijn nieuwe psycholoog ging. Ik kon me er helemaal in vinden en dus werd de conceptversie definitief. Mijn gebruiksaanwijzing kon worden doorgegeven. Toch zat ik een paar weken later tegenover die nieuwe psycholoog met een probleem. Het ging te snel voor me. In mijn gebruiksaanwijzing staat héél duidelijk dat dingen niet te snel moeten gaan, want dan kan mijn hoofd het niet bijhouden en dan ontstaat er paniek. Heb jij mijn gebruiksaanwijzing eigenlijk wel gelezen? vroeg ik me af. Ik durfde het niet te vragen.

Gebruiksaanwijzing 2.0

Ergens deze herfst ging het de verkeerde kant op. Ik was somber en ik kwam er niet meer goed uit. Een paniekerig telefoontje naar de huisarts had niet helemaal het gewenste effect gehad, want ik was te erg overstuur om een normaal gesprek te voeren en hij ‘wist het ook niet meer’.

Een dag later sprak ik mijn psycholoog. Er zat vakantie aan te komen en bovendien stond therapie door alle aangescherpte coronamaatregelen voor mijn gevoel sowieso weer een beetje op losse schroeven. We spraken elkaar kort, telefonisch. Dat kon die dag even niet anders. “Zal ik wat dingen op papier zetten en die naar je mailen?” Dat leek me een strak plan. Zo was daar ineens gebruiksaanwijzing 2.0. Nee, dat noemde mijn psycholoog niet zo en dat was het waarschijnlijk ook niet, maar zo gebruikte ik het wel. Er stonden namelijk drie heel belangrijke dingen in:
– Redenen waarom ik me voelde zoals ik me voelde en dat dat voor nu ‘normaal’ was.
– Wat ik de komende weken moest doen om weer tot rust te komen.
– Wat ik de komende weken vooral niet moest doen.

En weet je wat? Dankzij die gebruiksaanwijzing besloot mijn hoofd even pauze te nemen van somberheid en moeilijke thema’s. Ik beloof niet dat ik dus vanaf nu alle gebruiksaanwijzingen ga lezen, maar in ieder geval wél die van mezelf.