Dit is (mijn) burn-out

Bij de term burn-out heeft iedereen denk ik andere ideeën. Vrijwel iedereen kent iemand die burn-out is (geweest) of je weet uit eigen ervaring wat het is. Toch denk ik dat iedereen een burn-out anders zal omschrijven. Er zijn veel overeenkomsten, maar geen mens is hetzelfde en dus is ook geen burn-out hetzelfde. Vandaag leg ik uit wat burn-out zijn voor mij is.

Oorzaken van burn-out

Een burn-out kan allerlei oorzaken hebben. Eén ding hebben de meeste mensen met een burn-out vaak gemeen: het is allemaal te veel geworden. Wat er dan meer is geworden dan iemand kan dragen, kan verschillen. Zonder al te uitgebreid in te gaan op de oorzaken van mijn burn-out, kan ik wel zeggen dat het bij mij een combinatie van heel veel factoren was. Ik werkte fulltime, had een eigen huishouden en het leven had mijn rugzak ook behoorlijk vol gestopt met zorgen die ik nog niet helemaal achter me had kunnen laten. Ik zal nooit zeggen dat alleen de loop van mijn leven of alleen mijn werk mijn burn-out hebben veroorzaakt. Het is echt een combinatie van factoren geweest.

Elke burn-out is anders

Ik realiseer me dat een burn-out bij iedereen anders kan verlopen. Als ik het dus heb over symptomen, heb ik het over de dingen waar ik last van heb (gehad) en het kan heel goed dat een ander andere klachten heeft (gehad). Ik denk dat er best wat meer begrip mag komen voor burn-out. Zo kwam ik ook op het idee voor deze blog. Ik zag namelijk een tv-programma waarin er een beetje belachelijk over werd gedaan en dat deed pijn. Nee, je ziet meestal niets aan de buitenkant, maar dat wil niet zeggen dat er niets aan de hand is. En dat de ene persoon met een burn-out nog graag met hobby’s bezig is en dat de ander alleen maar in bed lijkt te kunnen liggen, wil niet zeggen dat de één dus wel en de ander dus niet burn-out is. Het uit zich nu eenmaal niet bij iedereen hetzelfde.

Ik ben burn-out

Als ik denk aan mijn eigen burn-out, realiseer ik me steeds meer dat die er al veel langer was dan ik dacht. Ik negeerde echter alle signalen en ging alleen maar nóg meer werken en bewegen, om te bewijzen dat ik heus nog wel alles kon wat ik moest doen. Meer dan dat zelfs.

In de allerlaatste periode dat ik werkte, kon ik niet meer op simpele woorden komen of op namen van collega’s. Dat zag ik toen wel als een signaal dat er echt iets mis was. Ik heb over het algemeen namelijk geen enkel probleem met het vinden van woorden of namen. De simpelste dingen, die ik voor mijn werk vaak gebruikte, werden op het laatst heel ingewikkeld. Dat was voor mij dus een eerste signaal, maar achteraf gezien waren er toen al (jaren) veel meer signalen.

Zelfs toen ik me ziek meldde, gebruikte ik de term burn-out nog weinig. Het was alsof ik me schaamde. Ik weet eigenlijk niet waarvoor, maar zo voelde het. In het onderzoeksverslag van mijn diagnose autisme staat dat ik ook burn-out ben. Inmiddels is diverse keren benoemd en weet ik dat die burn-out fors is. Ik heb heel wat jaren mezelf afgetakeld. Dan kost de opbouw ook veel tijd. En nee, ik ben er nog niet.

De ‘klachten’ bij mijn burn-out

Op dit moment kan ik gelukkig wel weer (bijna) altijd de woorden vinden die ik zoek. Alleen bij heel erg ingewikkelde gesprekken lukt het me soms niet, maar dat is dan vrijwel altijd bij mijn psycholoog, dus dan durf ik het gewoon te zeggen. Helaas zijn er nog wel een heleboel andere symptomen. Dingen die laten zien waarom ik nog niet genezen ben en nog niet aan het werk:

• Elk klein taakje voelt voor mij als een enorme hobbel. De ene dag is dat erger dan de andere, maar over het algemeen zie ik nog tegen vrijwel alles op.
• Als ik maar dénk aan werk, raak ik in paniek. Ga ik dan weer zo diep raken als toen?
• Ik heb een heel laag energielevel. Uitgerust wakker worden? De laatste keer is ruim vijf jaar geleden.
• Ik word onrustig van moetjes. Die moeten echt eerst en liefst allemaal, want anders kan ik het niet overzien.
• Ik kan al moe worden van een uurtje kletsen met iemand.
• Ik heb nachtmerries over mijn werk.
• Voor alles wat ik doe, betaal ik een prijs. Ik moet er altijd van bijkomen. Daarom doe ik het liefst alleen de dingen die de prijs van het bijkomen waard zijn.

Mijn burn-out is ook:

• Nieuwe hobby’s ontdekken en uren bezig zijn met kleuren, kaarten maken, bloggen of noem maar op.
• Elke dag twee keer naar buiten, omdat frisse lucht me helpt mijn hoofd tot rust te brengen.

Dat laatste vind ik het moeilijkst. Die laatste twee dingen zijn namelijk de dingen die anderen zien. Het kan de indruk wekken dat het ‘wel meevalt’. Maar het is wat voor mij bij mijn herstel hoort. Die andere dingen zien mensen niet en dat geeft niet, maar ze zijn er wel. Ik ben al lang blij dat het me lukt om bezig te zijn met hobby’s en om buiten te zijn. Er zijn namelijk genoeg mensen bij wie dat tijdens hun burn-out niet lukt.

Moraal van dit verhaal? Een burn-out zie je vrijwel nooit, maar is er dan toch. Oordeel dus niet, maar luister! O, en zeggen dat iemand er niet ziek uitziet? Hm, die heb ik ook gehoord. Doe maar niet. Die doet pijn.