Arbeidsongeschikt ~ Eerlijk over geld

Het is tijd om nog eens een taboe te doorbreken. Praten over geld is niet heel algemeen geaccepteerd geloof ik. Toch ga ik het vandaag doen. Ik ging er namelijk de afgelopen jaren, door mijn ziekmelding en later mijn arbeidsongeschiktheid, flink op achteruit. Daarnaast stegen mijn uitgaven. Dat vroeg en vraagt de nodige aanpassingen en dat is waar deze blog over gaat.

Mijn uitgavenpatroon toen ik fulltime werkte

Ik werkte fulltime en hoewel er nogal over geklaagd wordt, levert dat in het onderwijs een prima salaris op. De eerste twee jaar dat ik werkte, woonde ik nog thuis. Ik betaalde geen kostgeld en spaarde dus elke maand een aanzienlijk bedrag.

Toen ik mijn huis kocht, ging ik naar de bank om een hypotheek af te sluiten. Ik kreeg de vraag waar ik, als dat nodig zou zijn, op zou kunnen bezuinigen. Na enige aarzeling wist ik het: “Boeken. Ik koop veel boeken. Dat kan minder.” Dat antwoord laat denk ik wel zien dat ik geen ‘wild’ uitgavenpatroon had. Dat bleef zo toen ik op mezelf woonde. Uiteraard kreeg ik er toen kosten bij van hypotheek, verzekeringen, Vereniging van Eigenaren, boodschappen, enz. Toch bleef er aan het einde van de maand nog steeds altijd een leuk bedragje over voor de spaarrekening. Daar boekte ik het heen en vervolgens deed ik er nooit wat mee.

Ik geef toe dat ik de luxe had dat ik niet na hoefde te denken over wat ik uitgaf. Toch deed ik dat ik altijd wel. Het zit niet in mijn aard om zonder nadenken geld over de balk te smijten. Het enige waarbij ik ging voor luxe, was mijn auto. Zoals één van mijn broers zei: “Je werkt hard. Dan mag je jezelf ook weleens kietelen.”

Minder inkomsten en meer uitgaven

Na mijn ziekmelding liepen mijn inkomsten terug en stegen mijn uitgaven. Ik betaal namelijk deels de begeleiding van mijn psycholoog zelf. Dat kost me zo rond de €250,- per maand. Ja, dat is veel geld. Maar ik ben blij dat de gemeente, vanuit pgb, de rest betaalt. Anders had ik die begeleiding stop moeten zetten.

Op een rijtje:
– Na 1 jaar ziektewet kreeg ik nog 70% van mijn laatste inkomen.
– Na 2 jaar ziektewet werd mijn contract ontbonden en kreeg ik een WIA-uitkering en een (arbeidsongeschikten)pensioen.
– Al met al krijg ik nu per maand netto €800,- minder dan toen ik nog werkte.
– Bij mijn ‘ontslag’ kreeg ik een transitievergoeding (in de volksmond oprotpremie).

Stress om verminderd inkomen

Achthonderd euro minder per maand is een flink verschil. Want hoewel ik elke maand leuk spaarde toen ik nog werkte, was dat echt geen achthonderd euro. Er moest dus iets veranderen aan mijn uitgavenpatroon.
Af en toe heb ik daar behoorlijk stress van gehad. In het begin was ik bijvoorbeeld bang dat ik geen WIA-uitkering zou krijgen en dat ik mijn huis zou moeten verkopen. Verder heb ik regelmatig stress gehad (en nog steeds, dat geef ik toe) dat ik mijn begeleiding stop zou moeten zetten. Daarmee zou ik in één keer veel geld kunnen besparen. Maar het zou me wel op gezondheidsvlak heel veel kosten.

Zo paste ik mijn uitgaven aan

Mijn uitgavenpatroon moest veranderen. Dat deed ik de afgelopen jaren op de volgende manieren:

• Ik ruilde mijn auto in voor een kleiner, goedkoper exemplaar. Dat klinkt misschien gek: een andere auto. Maar daarmee bespaar ik bijna €50,- per maand, omdat deze goedkoper is qua belasting en verzekering.
• Mijn tv-abonnement zegde ik op. Ik keek namelijk nooit tv en keek alles later online.
• Ik vroeg pgb aan. Daardoor betaalt de gemeente een deel van de rekening van de psycholoog (en blijft er voor mij dus nog ongeveer €250,- over).
• Ik koop alleen nog boeken van een boekenbon. Verder lees ik alles via de bieb. Alleen mijn Bijbelse dagboeken koop ik (liefst ook via bonnen), omdat ik die het hele jaar gebruik en dat gaat dus niet via de bieb.
• Mijn ‘oprotpremie’ ging in zijn geheel naar mijn spaarrekening. Daar had ik ook een luxe vakantie van kunnen boeken, maar het leek mij vooral verstandig om het te bewaren ‘voor het geval dat’.
• Kleding koop ik goedkoop. Nee, dat is niet duurzaam, maar wel binnen mijn budget.
• Ik ga zuinig met mijn (af)wasmachine om. Ik was, als het even kan, ’s nachts en in het weekend, tijdens de daluren. Het is een druppel op een gloeiende plaat, maar het is iets. De afwasmachine draait alleen als hij vol is. Bij de wasmachine lukt het me niet om hem altijd vol te krijgen in mijn eentje;).
• Mijn verwarming ging een graadje omlaag. Oké, soms is dat koud, maar een dik vest doet wonderen.
• Ik koop de goedkoopste (huis)merken.
• Alleen haarlak, deodorant, shampoo en bepaalde schoonmaakmiddelen koop ik van een A-merk. Omdat het anders (voor mij) niet werkt. Maar dat koop ik dan alleen in de aanbieding.
• Ik let sowieso op aanbiedingen. Vlees in de bonus? Dan neem ik dat mee en vries ik het in. Maar let op: ik koop wel alléén wat ik normaal ook zou kopen. Als je in de aanbieding opeens allerlei dingen gaat kopen die je niet nodig hebt of die dan van een A-merk nog steeds duurder zijn dan een huismerk, schiet je er niets mee op.
• Ik spaar de koopzegels van Albert Heijn. Je krijgt nergens meer rente dan op je koopzegels. Dus ja, het kost wat wekelijks, maar het levert ook wat op.
• Ik geef geld bewust uit. Dat deed ik altijd al, maar nu reken ik voor ik iets uitgeef. Maar ook op andere manieren ga ik bewust met geld om. Ik kreeg bijvoorbeeld pas een bon van Bol.com. ‘Vroeger’ zou ik die direct in zijn geheel hebben uitgegeven aan boeken. Nu ligt hij in de kast voor het moment dat ik bijvoorbeeld cartridges nodig heb of mijn stiften leeg zijn en ik nieuwe nodig heb.
• Ik vraag voor Sinterklaas en mijn verjaardag dingen die ik mezelf niet meer zo gun, zoals kleurboeken. En voor dit jaar heb ik bijvoorbeeld een leren tas op mijn lijst staan. Die zou ik vroeger zonder nadenken kopen, maar nu vind ik ‘m te duur.
• Schoenen koop ik in de laatste uitverkoopperiode. Ik heb ‘dure’ voeten, want ik heb steunzolen. Dat vraagt ook dure schoenen. Een paar winterlaarzen kost zo €200,-. Zomerschoenen zijn gelukkig goedkoper. Ik koop nu schoenen alleen nog in de uitverkoop en wacht dan tot de laatste weken. Dan heb ik iets minder keus, maar tot nu toe slaag ik nog steeds prima. Ik koop dan met (minstens) 50% korting. Groot voordeel van dure schoenen is overigens wel dat die een paar seizoenen mee kunnen. (En voordeel is ook dat schoenen altijd passen. Met kleding zou ik dit ook wel willen doen, maar ik heb een jojo-gewicht, dus dat gaat niet.)
• Ik heb gelukkig jaren gespaard en dus een fikse spaarbuffer, die ik kan gebruiken bij nood.

Het eind van de maand

Nu de boodschappen weer veel duurder zijn geworden, merk ik dat in mijn portemonnee. Ik heb echt moeten leren dat een keer een maand in de min eindigen niet erg is. Zoiets gebeurt bijvoorbeeld als mijn auto voor APK moet. Maar dat is niet erg als er de maand daarna weer een duidelijke plus is. Het draait om balans. Die moet aan het eind van het jaar oké zijn. Dat is ie. Maar waar ik eerder duizenden euro’s per jaar kon sparen, spaar ik nu niets of een paar euro.

Dat geeft niet. Ik heb genoeg. Ik kom rond. Ik moet er nu alleen voor rekenen. Maar als ik dat doe, tel ik óók mijn zegeningen, want ik weet dat er helaas veel mensen zijn die in mijn positie (arbeidsongeschikt) niet rondkomen. En dan reken ik me dus rijk. Want ik heb genoeg. En genoeg is genoeg, al moest ik dat dus echt leren.