Ben je boos?

Mensen die boos zijn, maken me bang en zenuwachtig. Ik herinner me dat ik als kind soms moest giechelen als de juf boos was. Dan was ze niet eens boos op mij, maar ik raakte in de stress en uitte dat door te giechelen. Nog steeds vind ik het vreselijk als mensen boos zijn. Ik vraag dan ook regelmatig: “Ben je boos?”
Een logische verklaring voor mijn ongemak bij boosheid is er niet, denk ik. Of misschien toch wel?

Opgegroeid zonder ruzie

Toen ik het met mijn psycholoog een keer had over boosheid en over mijn angst voor boze mensen, vond ik het belangrijk om mezelf gelijk nader te verklaren. “Ja, ik weet wat mensen dan denken. Dan denken ze dat ik ben opgegroeid in een hok vol ruzie of een onveilig thuis, maar dat is dus niet zo.”

En daarmee sprak ik de waarheid. Natuurlijk had ik -wie niet?- met enige regelmaat gedoe met mijn broer(tje)s. Dat hoort er nu eenmaal bij als je met elkaar opgroeit. Maar ik heb mijn ouders nooit ruzie horen of zien maken. Sterker nog: uit zeer betrouwbare bron -lees: mijn moeder- heb ik vernomen dat zij geen ruzie hadden in hun huwelijk.

Mijn psycholoog vroeg, nadat ik hem dat vertelde, of ik misschien had gewild dat ik mijn ouders wél ruzie had zien maken. Als het ware om te ‘leren’ dat ruzie niet erg is. Ik was heel stellig in mijn antwoord en hoewel dat gesprek al bijna een jaar geleden is, sta ik er nog steeds achter: “Nee, ik had dat niet anders gewild. Ik ben héél erg blij dat ik ben opgegroeid bij ouders die geen ruzie maakten. Daar ben ik dankbaar voor. En ik realiseer me wat een voorrecht het is dat ik ben opgegroeid in een gezin waarin de ouders voelbaar van elkaar hielden.” Natuurlijk snap ik de vraag van mijn psycholoog, maar mij had het zeker niet geholpen om mijn ouders ruzie te zien maken.

Als mensen ruzie hebben…

Ik herinner me dat ik als kind al bang werd van ruzies. Als ik een klasgenootje hoorde zeggen dat er de vorige avond ruzie was geweest thuis tussen de ouders, betekende dat in mijn hoofd direct een scheiding. Natuurlijk was dat niet zo, maar in mijn hoofd werkte het wel zo.

Nog steeds word ik bang en zenuwachtig van mensen die ruzie hebben. Ik heb bovenburen gehad die met enige regelmaat ruzie hadden. Die ruzies kon ik woordelijk verstaan. Daarnaast hoorde ik dan af en toe met een behoorlijke knal meubelstukken (ik mag toch hopen dat het dat waren!) op de grond neerkomen. Dan zat ik veilig in mijn eigen huisje. Mij kon niets gebeuren. En toch zat ik met opgetrokken schouders bang te zijn. Ik vind boze mensen gewoon eng. Ik kan er niets aan doen.

Angst dat mensen boos op mij zijn

Ergens in mij hangt altijd een angst dat mensen boos op mij zijn. Vorig jaar wilde mijn psycholoog overleggen met mijn huisarts. Toen ik daarna mijn psycholoog sprak, was mijn eerste vraag: “Was hij boos?” Verbaasd keek mijn psycholoog mij aan: “Nee, je huisarts was niet boos. Waarom denk je dat?” En hop, daar kwamen mijn tranen. Tranen waar mijn psycholoog niets van snapte, maar die voor mij heel logisch waren.

Boosheid betekent voor mij zoiets als einde contact. Ik trek me terug als mensen boos op mij zijn en/of als ik boos ben op anderen. Uit angst. En als iemand boos op mij is, denk ik dat die ander me nooit meer zal willen zien en/of helpen. Dus toen er gedoe was geweest met een vervangend huisarts en die daarover met mijn vaste huisarts had gesproken, was ik bang dat mijn vaste huisarts óók boos op mij zou zijn en me niet meer zou willen helpen. Mijn psycholoog legde uit dat mijn huisarts niet boos was. Ik vond: “Nou, dan zal hij wel echt niet boos zijn. Want anders was dit ‘roddelmomentje’ tussen jullie de perfecte kans geweest om te zeggen dat hij wél boos was. Tegen mij dan niet, uit professionaliteit, maar zo tegen een ander had het dan gekund.”

Mijn eigen theorie over waarom ik zo bang ben voor boosheid? Ik ben heel erg bang dat mensen dan voorgoed het contact zullen verbreken. Bij hulpverleners ben ik bang dat ze me niet meer willen helpen. Dat is vrij logisch, want die angst zit diepgeworteld. En daar valt dus nog wel wat te leren: boosheid betekent niet altijd ‘het einde’, maar kan ook leiden tot een goed gesprek. Maar dan nóg heb ik liever geen boosheid. Ik houd er gewoon niet van. Punt.

*Eén van mijn belangrijkste regels is dat ik niet schrijf over familie en dat doe ik nu toch. Mijn moeder gaf dan ook toestemming voor deze blog, dus niets aan de hand;).