Stilte tijdens therapie

We kennen allemaal wel ongemakkelijke stiltes in gesprekken. Die momenten dat je wanhopig ergens in de krochten van je achterhoofd op zoek gaat naar een onderwerp om toch nog over te kunnen praten. In mijn therapiesessies vallen ook heel regelmatig stiltes, maar dan vind ik het verre van ongemakkelijk, maar juist heel erg fijn.

Een stilte laten vallen moet je durven

Ooit leerde ik tijdens een cursus over communicatie dat je moet durven om stiltes te laten vallen. Dat ging over communicatie als volwassenen onderling, maar ook over communicatie met kinderen. De cursusleider vertelde ook dat we als volwassenen vaak geneigd zijn de stiltes te snel op te vullen en dat er daardoor mooie dingen verloren kunnen gaan. Met die wetenschap in mijn achterhoofd voerde ik -jaren later pas- een gesprek met een leerling. Ik stelde een pittige vraag. Het antwoord was vaag en ik had het gevoel dat het niet klopte. Er moest meer zijn. Stiltes, Naomi, stiltes… zei ik zachtjes tegen mezelf. En na een stilte die voor mijn gevoel ein-de-loos duurde kwam er een antwoord van de leerling dat me héél veel vertelde. Een antwoord waarmee ik deze leerling verder kon helpen.

Toch merk ik bij mezelf dat ik nog altijd moeite heb met het laten vallen van stiltes. Behalve dan in therapie.

Stiltes tijdens therapiesessies

Ik heb inmiddels diverse hulpverleners gehad en ik heb ook gezien dat ze het niet allemaal aandurven om stiltes te laten vallen. Sommige hulpverleners vullen die stilte op met een nieuwe vraag of door dezelfde vraag net op een andere manier te stellen. Dat snap ik, want ik zou het zelf denk ik ook op die manier aanpakken.

Toch kan het ook anders. Ik heb hulpverleners (gehad) die stiltes er durfden te laten zijn en ik waardeer dat heel erg. Zo’n stilte in een therapiesessie betekent in mijn geval namelijk niet dat ik de vraag niet begrepen heb of dat ik gewoon niets te zeggen heb. Bij mij betekent zo’n stilte dat ik even wat nadenktijd nodig heb en/of dat ik in mijn hoofd aan het formuleren ben hoe ik iets wil gaan zeggen.

De kracht van de stilte

Mijn hulpverleners weten waarschijnlijk inmiddels wel wat stilte bij mij betekent. Ik ben dan ook blij als ze die er durven te laten zijn. Na zo’n stilte komt er bij mij over het algemeen iets belangrijks. Iets waar ik al langere tijd over nadenk, maar waar ik nog niet de woorden voor heb gevonden om het te delen.

Zo’n stilte kan best een poosje duren. Ik staar dan wat naar buiten en soms begin ik een paar keer aan een zin, maar weet ik toch niet hoe ik verder moet, dus dan stop ik na twee woorden weer. Driewerf hoera voor hulpverleners die dat soort zinnen niet afmaken met een eigen interpretatie, maar die wachten tot het uit mijn eigen mond komt.

Soms denk ik tijdens zo’n stilte -terwijl ik dus bezig ben met dingen uit de sessie- nog even terug aan mijn cursus en hoor ik de cursusleider weer zeggen dat je stiltes moet durven laten vallen. Ik zeg het nooit, maar ik blog het vandaag maar even wel: die cursusleider had gelijk. En ik ben héél erg blij met elke hulpverlener die het ‘lef’ heeft om mijn stiltes er te laten zijn.