In de blog over mijn intake bij ergotherapie schreef ik iets over mijn IQ-kloof en het feit dat die een rol speelt bij mijn vermoeidheid. Dat leidde tot diverse vragen en daarom schrijf ik nu deze blog, waarin ik uitleg hoe mijn ingewikkelde IQ in elkaar zit.
Waarom ik een IQ-onderzoek liet doen
Toen ik in 2018 vastliep en ziek thuis kwam te zitten, kwam er bij mij ook steeds meer de behoefte om te weten wat er precies mis was gegaan. Ik had het gevoel dat er meer aan de hand was dan alleen hypochondrie, maar wist niet precies wat. Ergens in mijn achterhoofd dacht ik aan ADHD, maar ik wist het natuurlijk niet zeker. Mijn psycholoog dacht dat ik misschien hoogbegaafd zou zijn en daarom besloten we een heel breed onderzoek aan te vragen. Eén van de hypotheses was hoogbegaafdheid, maar de vragen waren heel open. Er lag een vraag naar mijn IQ én er lag een vraag naar een eventuele ‘stoornis’.
Zelf herkende ik -ik had een module hoogbegaafdheid gevolgd in de master die me opleidde tot Intern Begeleider- wel wat kenmerken van hoogbegaafdheid, maar ik kende ook mijn ‘tekorten’ en had dus mijn twijfels bij de veronderstelling van mijn psycholoog dat ik hoogbegaafd zou zijn.
Het verloop van het IQ-onderzoek
Ik herinner me nog heel goed het IQ-onderzoek. We begonnen met blokpatronen. Ik moest blokken in een bepaald logisch patroon leggen en dan vormden de blokken bijvoorbeeld een vierkantje. Ik kwam daar écht niet uit en wilde zelfs op een gegeven moment gefrustreerd stoppen met wat ik moest doen. Ik wist: ik kán dit gewoon niet. Daarna gingen we door met cijferreeksen onthouden en herhalen. Dat ging me makkelijk af. Maar vragen over algemene kennis vond ik dan in sommige gevallen weer enorm ingewikkeld, net als vragen over spreekwoorden en gezegden. Ik ken ze wel en snap ze ook, maar leg ze maar eens uit. Dat bleek nog niet zo simpel. Al met al realiseerde ik me achteraf precies welke vragen ik verkeerd had beantwoord. Ik zocht de goede antwoorden thuis op op internet en zat diezelfde middag tegenover mijn huisarts met de mededeling dat ik óók nog dom ben.
De uitkomst van het IQ-onderzoek: IQ-kloof
Een paar weken na het onderzoek kreeg ik de uitslag. Ik kreeg een grafiek te zien met scores die ik als juf en Intern Begeleider nog nooit gezien had. Ook de vrouw die bij mij het onderzoek had gedaan, had zo’n score nog nooit gezien. De score bestond uit vier onderdelen:
– Verbaal begrip: Dit gaat over de talige kant. Daar scoorde ik (net iets boven) gemiddeld. Op de subtesten bij dit onderdeel scoor ik heel wisselend, waardoor de score nogal grillig is.
– Perceptueel redeneren: Hieronder vallen bijvoorbeeld de blokpatronen en het stukje ruimtelijk inzicht. Ruimtelijk inzicht wordt in het onderzoeksverslag (heel herkenbaar) als ‘zeer zwak’ beschreven. Ook hier scoor ik op de subtesten zeer wisselend en is het beeld grillig. Het totaalbeeld is net iets onder gemiddeld.
– Werkgeheugen: Dit gaat over het onthouden van dingen en er zitten wat hoofdrekensommen in. Hier scoor ik foutloos en hoogbegaafd.
– Verwerkingssnelheid: Dit gaat over het verwerken van informatie, bijvoorbeeld door symbolen te zoeken in een pagina met meerdere symbolen. Hier is het beeld niet zo heel grillig op de subtesten en scoor ik zwak.
Uiteindelijk is door de grote verschillen in de verschillende onderdelen eigenlijk geen totaal IQ vast te stellen, maar dat komt uit op gemiddeld, als er toch een getal aan moet worden gehangen.
Wat mijn IQ-kloof (voor mij) betekent
De grootste kloof zit bij mij tussen mijn werkgeheugen en mijn verwerkingssnelheid. Daar zit een kloof tussen van meer dan 50 punten. Voor je beeld: een gemiddeld IQ is 100. Een kloof van 20 punten wordt al groot genoemd en een kloof van (meer dan) 50 punten is dus ENORM.
Je moet het zo zien: mijn hoofd neemt alles als een spons op (door het werkgeheugen) en ik onthoud ook alles wat tot me komt via mijn oren, ogen, enz.
Maar alles wat ik in me opneem, moet ook ergens een plekje krijgen in mijn hoofd en daar komt de verwerkingssnelheid om de hoek kijken. Die is zwak, waardoor ik alles wat tot me komt niet (op tijd) in het juiste hokje krijg.
Ik vergelijk mijn hoofd met een trechter: hij loopt snel vol, maar veel te traag leeg en dat veroorzaakt problemen. En om terug te komen op het begin van de blog: de ergotherapeute kwam zelf (en dat raakte me) met het beeld van de trechter en benoemde dat al die informatie die ik in me opneem en nergens kwijt kan me moe maakt. Dat is hoe de IQ-kloof een rol speelt in mijn vermoeidheid.
Het is een ingewikkeld verhaal, maar ik hoop dat deze blog het wat verduidelijkt heeft.
*Ik snap dat het noemen van getallen misschien een duidelijker beeld zou geven, maar ik vind de getallen privé. En nee, ik schaam me niet. Niet voor de hoge getallen en zeker ook niet voor dat ene lage getalletje. Maar ik vind die score toch privé.
Hoofdtaal 
Ik wist eigenlijk helemaal niet dat mensen zó verschillend kunnen scoren op de onderdelen. Natuurlijk heb je sterkere en zwakkere onderdelen, maar bij jou is het verschil wel erg groot. Vind de metafoor van de trechter mooi, die legt heel duidelijk uit waar het ‘mis gaat’.
LikeGeliked door 1 persoon
Oh die blokjestest. Ik vond dat zo moeilijk! Ik scoorde daar tot mijn eigen verbazing wel goed op, maar vond het echt stresserend. Moest jij ook zo’n tekening bekijken en dan natekenen op drie verschillende momenten?
Ik scoorde wel verschillend (behalve bij het onthouden van cijferreeksen, dat was hier ook zo goed als foutloos) maar heb net als jij ook een groot verschil in punten. Ik heb een hoger dan gemiddeld IQ en een trage verwerkingssnelheid en daardoor vroeg ik me dus vroeger ook vaak af of ik gewoon dom was. Ik was echt zo “blij” toen ik dat las bij jou en me niet alleen voelde.
LikeLike
Ja, die stomme blokjes. Volgens mij ging dat ook nog op tijd. Nog meer stress. Jij dus ook die trage verwerkingssnelheid. Ik had er eerlijk gezegd voor mijn eigen onderzoek nog nooit van gehoord, maar het verklaart wel veel.
LikeLike
Hoi Naomi, ik ken je niet (ik lees graag bij je over boeken, dan kan ik weer wat op mijn leeslijst zetten) maar wil je heel erg bedanken. Ik herken hier mijn zoon van 13,5 in (en mijzelf ook wel), afgezien van het feit dat het een lief en geweldig mannetje is (ben totaal onbevooroordeeld uiteraard ;-)) zien wij als ouders dat hij slim is en goed meekomt op school maar dat ie soms vastloopt in het verwerken van die informatie en dat dat hem enorm frustreert en vermoeit (en dan houden we hem soms maar een dag thuis om bij te komen). Ik ga dat voorbeeld van de trechter aan hem vertellen! Dan snapt hij wat beter hoe het bij hem werkt. Dankjewel!
LikeLike
Ik hoop dat je zoon iets heeft aan dat beeld. En dat je totaal onbevooroordeeld bent, snap ik natuurlijk helemaal;).
LikeLike
Bijzonder dit blog over de IQ kloof, duidelijk uitgelegd. Zelf heb ik nooit een IQ test gedaan, ook niet die zo makkelijk te vinden zijn met Google.
Ik heb een vrij lage opleiding, 3 jarige ULO in 1966 examen gedaan. De hele school vond ik niets aan, was wel een brave leerling die haar huiswerk maakte al was dat bij Montessori niet zo veel maar echt de capaciteiten om verder te leren had ik niet en toen werd het ook niet echt belangrijk gevonden. Ik ben gaan werken op kantoor en dat 46 jaar gedaan, heb dan ook de opkomst van computers etc meegemaakt, ik heb wat korte basiscursussen gedaan maar leerde het meeste in de praktijk. Theorie is veel lastiger voor me.
Ik weet dat ik slecht ben en rekenen, op papier gaat het nog wel maar hoofdrekenen en breuken gaat heel erg mis.
In die tijd kregen we buiten Nederland, ook Engels, Frans en Duits en daarin kan ik me nog steeds behoorlijk redden. Ik denk ook dat we destijds een veel bredere basis kregen dan nu. Lezen heb ik altijd veel gedaan en ik onthoud ook vrij makkelijk feiten.
Eigenlijk zou ik best wel eens willen weten hoe het mijn IQ is, maar gezien de leeftijd wordt ik wel wat vergeetachtiger in het korte termijn geheugen en ik heb geen idee hoe daar rekening mee wodt gehouden. Vroeger veel als telefoniste gewerkt en kende toen heel veel nummers binnen bedrijven uit mijn hoofd. Nu heb ik moete om de mobiele nummers van anderen te onthouden.
LikeLike
Geen idee eigenlijk of ze met IQ-testen rekening houden met leeftijd. Ik weet dat er voor kinderen andere testen zijn dan voor volwassenen, maar of er rekening wordt gehouden met leeftijd weet ik niet. En leren in de praktijk is best herkenbaar. Al doende leert men geldt denk ik voor heel veel mensen.
LikeGeliked door 1 persoon
Bij ASS hoort wel een beetje een kloof, maar zeg maar niet ter grootte van de Grand Canyon. Misschien moeten we dat nog even aan jouw hoofd uitleggen 😛
LikeLike
Ja, klopt. Deze is wel wat overdreven.
LikeLike
Bij mijn zoon is ooit een VP- kloof geconstateerd, klinkt wel hetzelfde als dit. Gaat over de kloof tussen verbale en performale IQ. Moet eigenlijk zeggen dat ik dat wel vriendelijker vind klinken dan IQ- kloof 🤭
Bij hem was het ene juist heel hoog, het andere gemiddeld. Waardoor het voor hem idd al snel voelde alsof hij dom was.
LikeLike
VP-kloof is niet helemaal hetzelfde als de kloof die ik heb, want bij mij zit hij op andere onderdelen, maar het is wel een beetje vergelijkbaar inderdaad. VP-kloof klinkt inderdaad wel veel vriendelijker;).
LikeLike